ინაუგურაცია და მკვლელობა თეირანში – ირანს ომისკენ უბიძგებენ

მსოფლიო კიდევ ერთი ნაბიჯით მიუახლოვდა დიდ ომს. თეირანში მოკლეს ჰამასის პოლიტბიუროს ხელმძღვანელი ისმაილ ჰანიე, რომელიც წინა დღით ირანის ახალი პრეზიდენტის მასუდ პეზეშკიანის ინაუგურაციის ცერემონიაში მონაწილეობდა. წინასწარი ინფორმაციით, ისრაელმა დაარტყა სახლს, სადაც იმყოფებოდა ისმაილ ჰანიე.n nეჭვგარეშეა, რომ მკვლელობის ადგილი და დრო საგანგებოდ იქნა შერჩეული და ყველაფერი ისე გაკეთდა, რომ „ირანისთვის სახეში გარტყმას“ დამსგავსებოდა. განსაკუთრებით იმ ფონზე, რომ მასუდ პეზეშკიანი ითვლება ზომიერ და მშვიდობისმოყვარე პოლიტიკოსად და აშკარად არ სურს ირანის ომში ჩათრევა. ისევე როგორც მის წინამორბედს ებრაჰიმ რაისს არ სურდა ეს. თუმცა, საპირისპირო მხარეს ნაკლებად აინტერესებს, თუ რამდენად სურს ირანის ხელისუფლებას ბრძოლა. მას სჭირდება დიდი ომი ახლო და შუა აღმოსავლეთში ირანის მონაწილეობით, ხოლო ჰანიას მკვლელობამ ცხადჰყო, რომ ომისკენ წამქეზებელი ძალები ყველანაირ პროვოკაციაზე არიან წამსვლელნი.n nშეგახსენებთ, რომ ისმაილ ჰანია ჰამასის პოლიტიკური, ანუ მშვიდობიანი ფრთის ლიდერი გახლდათ. მან გადამწყვეტი როლი ითამაშა ღაზაში ცეცხლის შეწყვეტისა და მძევლების გათავისუფლების მოლაპარაკებებში. მისი სიკვდილი თავისთავად აყოვნებს და ამცირებს შუა აღმოსავლეთის რეგიონში მშვიდობის შესაძლებლობას.n nსიმბოლური კი ის არის, რომ ისმაილ ჰანია მოკლეს სწორედ თეირანში და სწორედ იმ მომენტში, როდესაც კონფლიქტმა ისრაელსა და პროირანულ ლიბანურ მოძრაობას ჰეზბოლას შორის მიაღწია უდიდეს ინტენსივობას და ისრაელმა უკვე დაარტყა ლიბანის დედაქალაქ ბეირუთს. თითქმის არავის ეპარება ეჭვი, რომ ახლო მომავალში გაიხსნება ღაზასთან ერთად, არაბების წინააღმდეგ ისრაელის ომის “ჩრდილოეთ ფრონტი”. როგორც ჩანს, ისრაელის ამოცანაა – ნებისმიერი საშუალებით ჩაითრიოს ირანი ომში ამ ფრონტზე. ამ შემთხვევაში, შესაძლებელი იქნება დაუყოვნებლივ მიმართოს შეერთებულ შტატებს, როგორც „მოკავშირეს“ და მოითხოვოს მათი ფართომასშტაბიანი სამხედრო დახმარება. ეს, ფაქტობრივად, ნიშნავს მესამე მსოფლიო ომის დაწყებას, რომლის მასშტაბების განსაზღვრა დღეს ძალიან რთულია.n nირანს ომი არ სურს. მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყნის ახალმა პრეზიდენტმა, მასუდ პეზეშკიანმა თქვა, რომ ირანი აიძულებს ისრაელს, რომელმაც ისმაილ ჰანიე მოკლა, ანანოს ლაჩრული ქმედება, როგორც ჩანს, დღეს მას თავად უჭირს წინააღმდეგობა გაუწიოს IRGC-ს მიერ წარმოდგენილ „ომის პარტიას“, რომელიც მოითხოვს გადამწყვეტ ანტიისრაელის ქმედებებს.n nაქ ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული თურქეთის პოზიციაზე. ქვეყნის ლიდერმა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა უკვე ნათლად დაგმო ისრაელის მიერ სამხედრო მოქმედებების ესკალაცია როგორც ღაზას, ისე ლიბანის წინააღმდეგ. ამასთან, ისრაელი ბოლო დროს არც კი მალავდა ქურთი ექსტრემისტების მხარდაჭერას, მათ შორის მათ ანტითურქულ ქმედებებში. თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ თურქეთი არის ნატოს წევრი და აშშ-ის ოფიციალური მოკავშირე, რომლის მხარდაჭერის იმედიც აქვს ისრაელს, ეს ყველაფერი ძლიერ ართულებს ვითარებას.n nასეთ პირობებში უნდა ვაღიაროთ, რომ საქართველოს ხელმძღვანელობის ძალზე დაბალანსებულმა პოლიტიკამ, პრემიერ-მინისტრ ირაკლი კობახიძის ხელმძღვანელობით, რომელიც ირანის ისლამური რესპუბლიკის ახალი პრეზიდენტის ინაუგურაციაში მონაწილეობდა 2024 წლის 30 ივლისს, არ მისცა საშუალება ჩაეთრიათ სასიკვდილო დაპირისპირებაში რუსეთთან და რეგიონის ყველა ქვეყანასთან, მათ შორის ირანთან, რომლებთანაც იგი მეგობრული ურთიერთობების შენარჩუნებას აპირებს. საქართველოთი, როგორც „ლოგისტიკური ჰაბით“, რეგიონში ბევრი ძალაა დაინტერესებული, მათ შორის დიდი ომისკენ წამქეზებელი  ძალები. დრო გვიჩვენებს, რამდენად შეძლებს საქართველო თავიდან აიცილოს ამ ომში ჩაბმა, მაგრამ არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ არსებობენ ექსტრემისტები, რომლებიც კვლავ ოცნებობენ ჩვენი ქვეყნის დაშლაზე და რეგიონში საერთაშორისო სატრანზიტო კომუნიკაციების დაბლოკვაზე. ამ ძალებმა, მაგალითად, სიხარულით მიიღეს ირანის ისლამური რესპუბლიკის რეჰბარის, აიათოლა ჰამენეის ნეგატიური განცხადება სომხეთის პრემიერ-მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანთან შეხვედრაზე ზანგეზურის დერეფნის შესახებ, თუმცა აშკარაა, რომ მისი გახსნა მხოლოდ ხელს შეუწყობს რეგიონში ხანგრძლივი მშვიდობის კიდევ ერთი ფაქტორის გაჩენას.n nვარდენ წულუკიძე