სულ ცოტა ხნის წინ საქართველოსა და მისი სეპარატისტული აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონების გავლით სატრანზიტო დერეფნების „გაჭრის“ მიზნით 23-24 თებერვალს 2017 წ. თბილისში ვიზიტით იმყოფებოდნენ სასომხეთის პრემიერ-მინისტრი კარენ კარაპეტიანი და სხვა უამრავი მინისტრი.
მათ რიცხვში გახლდნენ ეკონომიკური განვითარებისა და ინვესტირების მინისტრი სურენ კარაიანი, სოფლის მეურნეობის მინისტრი იგნატი არაკელიანი, ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურისა და ბუნებრივი რესურსების მინისტრი აშოტ მანუკიანი, ტრანსპორტის, კავშირგაბმულობისა და საინფორმაციო ტექნოლოგიების მინისტრი ვაან მარტიროსიანი, ჯანდაცვის მინისტრი ლევონ ალთუნიანი, საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე შავარშ კოჰარიანი და სხვა ბევრი ოფიციალური პირი. თბილისში სომეხი პრემიერისა და სასომხეთის მინისტრთა კაბინეტის წევრების ამგვარი „შემოჭრის“ შემდეგ ცხადი გახდა, რომ სომხურმა მხარემ მაინც მოახერხა და დაითანხმა საქართველოს მთავრობა სასომხეთისათვის სატრანზიტო დერეფნების გახსნაზე სასომხეთისა და აფხაზეთის გავლით. ამგვარი გადაწყვეტილება, თუკი მას მიიღებენ, თავისთავად ნიშნავს საქართველოს ეროვნული ინტერესების სამარცხვინოდ დათმობას. თუმცა უფრო სამარცხვინო იქნება აფხაზეთის გავლით სომხური ტვირთისათვის სატრანზიტო დერეფნების გახსნა, მაშინ როცა აფხაზეთის აღმოსავლეთით უკანასკნელ საკონტროლო პუნქტებს ხურავენ ეთნიკური ქართველებისათვის.
უნდა ითქვას, რომ სომხების „სომხების დამსახურებით“ გალის რაიონის ქართველები ოკუპირებული აფხაზეთის ტერიტორიაზე ბევრად უფრო უარეს მდგომარეობაში იმყოფებიან, ვიდრე აფრიკელები სამხრეთ-აფრიკის რესპუბლიკაში აპარტეიდიდული მმართველობის დროს. გალის ქართული მოსახლეობის მდგომარეობა განსაკუთრებით წინააღმდეგობრივია აფხაზეთის ფაქტობრივი ,ფლობელებისა-ადგილობრივი სომხური სათვისტომოსი. ამასთანავე, სწორედ სომეხი ბოევიკები გამოირჩეოდნენ სისასტიკით ქართველთა მიმართ 1992-1993 წლებში ომის დროს. სწორედ მათ სინდისზეა ქართველი მშვიდობიანი მოსახლეობის დიდი ნაწილის ამოხოცვა და აფხაზეთიდან 300 ათასი მოსახლის გადახვეწა, რომელთაც დღემდე არ შეუძლიათ დაუბრუნდნენ საკუთარ სახლებსა და ბინებს, რომლებიც ხელში ჩაიგდეს იმავე სომხებმა. ამჟამად სომხური ლობი ოკუპირებული აფხაზეთის ტერიტორიის გავლით რუსეთისაკენ უმოკლესი გზით აპირებს საკუთარი ტვირთის გადაზიდვას სასომხეთიდან და სასომხეთში. ხოლო აფხაზეთში დარჩენილ უკანასკნელ ქართველებს უნდა შეუქმნან გაუსაძლისი პირობები ისე, რომ მათ ან დევნილთა რიგები შეავსონ და სამუდამოდ მიატოვონ საკუთარი სახლები, ან იცხოვრონ ელემენტარულ ადამიანურ პირობებს მოკლებულად იზოლირებულ გეტოში, საიდანაც ვერასოდეს მოხვდებიან საქართველოს არაოკუპირებულ ტერიტორიებზე.
ამასთან, აფხაზეთში მცხოვრები უკანასკნელი აბორიგენი ქართველებისათვის (ძირითადად გალის რაიონში) ადამიანური უფლებების წართმევა სწორედ იმ სომხურმა ლობიმ მოახერხა, რომელიც დღეს აფხაზეთის გავლით სატრანზიტო დერეფნის „გაჭრას“ ცდილობს. სოხუმში „მეიდანიც“ სწორედ სომხებმა დააფინანსეს და ინფორმაციული მხარდაჭერა გაუწიეს, რომლის შედეგადაც დაემხო ყოფილი პრეზიდენტის ანქვაბის ხელისუფლება, რომელმაც უარი განაცხადა ეთნიკური ქართველებისათვის „მოქალაქეობის“ ჩამორთმევაზე. შედეგად ხელისუფლებაში მოვიდა სომხების ყურმოჭრილი მონა ხაჯიმბა, რომელმაც მაშინვე გაუუქმა სეპარატისტული პასპორტები აფხაზეთში მცხოვრებ ყველა ქართველი ეროვნების მაცხოვრებელს. უფლებაწართმეული და აპართეიდის დროინდელ აფრიკელებზე უარეს დღეში მყოფი ქართველებისათვის ერთადერთ ნუგეშს წარმოადგენს საქართველოს არაოკუპირებული ტერიტორიების მონახულება, სადაც ადამიანებად და სრულუფლებიან მოქალაქეებად მაინც გრძნობენ თავს. შეგახსენებთ, რომ მოცემული დროისათვის მოქმედებს მხოლოდ 4 საკონტროლო-გამშვები პუნქტი, რომელიც აფხაზეთს აკავშირებს საქართველოს კანონიერი ხელისუფლების მიერ კონტროლირებად ტერიტორიებთან. ადრე მათი რაოდენობა მეტი იყო. გასული წლის დასაწყისში აფხაზეთის სეპარატისტულმა ხელისუფლებამ ე.წ. «საზღვარზე» ორი გამშვები პუნქტი დახურა, აშკარად სომხების ინიციატივით, რომლებიც უკმაყოფილებას გამოთქვამდნენ გალის მკვიდრი ქართველების მცირე ბიზნესით, რომლითაც თავს ირჩენდნენ. შედეგად, დასახურთა რიგში მყოფი საკონტროლო-გამშვები პუნქტების რაოდენობა გაიზარდა. აღარაფერს ვამბობთ იმაზე, რომ საკუთარ სოფლებში არაოკუპირებული ტერიტორიებიდან მოსახვედრად შემოვლითი გზების გავლა უწევთ. მოუხედავად ზემოთ თქმულისა, სომხურ ლობის მოეჩვენა, რომ აფხაზეთში დარჩენილი ქართველებისათვის ეს დამცირება და სიძნელეებიც არ კმაროდა. გაჩნდა ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ოკუპაციური და სეპარატისტული ხელისუფლება გეგმავს დახუროს დარჩენილი საკონტროლო-გამშვები პუნქტები 2017 წლის 4 მარტიდან – აშკარად სომხური ლობის ინიციატივით. სწორედ მაშინ, როცა აფხაზეთის გავლით სასომხეთისაკენ მიმავალი სატრანზიტო დერეფნების გახსნის ალბათობა მოიმატებს.
ცოტა ხნის წინ, თბილისში სასომხეთის პრემიერ-მინისტრის კარენ კარაპეტიანის ვიზიტამდე, აფხაზეთის ოკუპირებულ ტერიტორიაზე გალის მაცხოვრებელთა საპროტესტო აქცია გაიმართა გამშვები პუნქტების დახურვის წინააღმდეგ, რომელიც საქართველოს მიერ კონტროლირებულ ტერიტორიებთან აკავშირებს. გალის ადმინისტრაციულ შენობასთან ადგილობრივმა ქართველებმა მიტინგი გამართეს მოთხოვნით, რომ არ დახურონ საზღვრები და არ აქციონ გალის რაიონი გეტოდ, არ მოაკლონ მოსახლეობას საშუალება ენგურს გაღმა მცხოვრები ნათესავ-ახლობლების მონახულების საშუალება.
გაცილებით ადრე, 2017 წლის 25 იანვარს 200 გალელი ქართველი გამოვიდა ნაბაკევის გამშვები პუნქტის დახურვის საწინააღმდეგოდ. მიტინგი სოფელ ნაბაკევში ჩატარდა და მაშინ ხალხმა ცენტრალური გზა გადაკეტა. ამასთან ეთნიკურ ქართველებს მხარს უჭერდნენ ეთნიკური აფხაზებიც, ადგილობრივი აფხაზი მებაჟეების ჩათვლით, მაგრამ არა აფხაზეთის სომხობა, რომლებიც „თავისას აწვებიან“, ცდილობენ რა ყველა უფლება ჩამოართვან ქართულ მოსახლეობას და შეუზღუდონ მოძრაობა ენგურს გადაღმა. ისმის კითხვა: როგორ შეიძლება საქართველოს მთავრობამ სომხური ლობის მოთხოვნა დააკმაყოფილოს, რომელიც აფხაზეთის ქართულ მოსახლეობას საქონელზე უარესად ექცევა და ელემენტარულ ადამიანურ უფლებას ართმევს, ნახირივით იზოლირებულ გეტოში მიერეკება, სადაც ქართველები მხოლოდ შორიდან დააკვირდებიან, თუ როგორ გადაადგილდება სომხური ტვირთი და სავაჭრო საქონელი აფხაზეთის მიწაზე-სწორედ იმ სომეხი თანამემამულეებისა, რომლებმაც ასე უმოწყალოდ დახოცეს და განდევნეს ათასობით ქართველი მშობლიური აფხაზეთიდან და დარჩენილებს კი არსებობის უფლებასაც ართმევენ საკუთარ მიწა-წყალზე.
განა ეს ქართველების უკიდურესი დამცირება არ არის? და რისთვის? ამგვარი დამცირების შემდეგაც სომეხ ნაციონალისტებს ისევ ისეთი სიძულვილის განცდა ექნებათ ქართველებისა და საქართველოს მიმართ, როგორ აქამდე, და პირველივე შემთვევას გამოიყენებენ, რომ საქართველოს მორიგი ტერიტორიები წაართვან.
KavkazPlus
